Informacja dla klientów dostarczających próbki do Pracowni Chorób Ryb i Badań Mykologiczno-Parazytologicznych

W pracowni wykonuje się:

  • kompleksowe badania ryb
  • badania chemiczne wody ze stawu hodowlanego
  • badania parazytologiczne i mykologiczne wydalin i wydzielin, tkanek wewnętrznych i krwi, wytworów skóry, wymazów i popłuczyn z jam ciała zwierząt.

Za prawidłowe pobranie próbki oraz warunki jej transportu odpowiada zleceniodawca / właściciel.

Badanie ryb

Pracownia wykonuje kompleksowe badanie ryb zarówno dla hodowli wielkotowarowych jak również dla hodowców indywidualnych i hodowców ryb akwariowych. Wykonuje się badania właścicielskie jak również urzędowe. Materiałem do badań są żywe ryby i uśmiercone.
Wykonywane badania ryb:

  • sekcja
  • badania parazytologiczne – oznaczenie pasożytów wewnętrznych i zewnętrznych
  • badania bakteriologiczne wraz z oznaczeniem wrażliwości bakterii na chemioterapeutyki
  • badania wirusologiczne w kierunku IHN – zakaźna martwica układu krwiotwórczego, VHS – wirusowa posocznica krwotoczna ryb łososiowatych, IPN – zakaźna mrtwica trzustki ryb łososiowatych i SVC – wiosenna wiremia karpi (metoda ELISA i Real Time RT-PCR)
  • badania Mykologiczne

Kryteria dotyczące wielkości pobranych próbek:

Hodowle wielkotowarowe

  1. badania właścicielskie:
    ilość ryb w próbce zależy od wielkości i asortymentu wiekowego:
    wylęg z woreczkiem żółtkowym
    		 minimum 50 szt
    wylęg żerujący do 4 cm
    		 minimum 20 szt
    ryby od 4 – 6 cm
    		 minimum 20 szt.
    ryby powyżej 6 cm
    		 minimum 10 szt
    tarlaki
    		 minimum 3 szt.
    Dopuszcza się w wyjątkowych sytuacjach przyjęcie mniejszej ilości ryb, takiej, która pozwoli na
    przygotowanie próbki pulowanej wystarczającej do wykonania badania wirusologicznego.
  2. badania urzędowe:
    • od 30 do 150 szt. ryb – badanie monitoringowe
    • 10 szt. ryb – podejrzenie choroby

Hodowcy indywidualni i hodowcy ryb akwariowych - dopuszcza się taką ilość ryb w próbce, która pozwala na przygotowanie próbki pulowanej z wycinków wewnętrznych lub całych ryb o objętości 1cm3 mając na uwadze wielkość i asortyment wiekowy ryb.

Kryteria dotyczące transportu próbek ryb:

  1. Ryby żywe – po odłowieniu ze zbiornika wodnego natychmiast umieszcza się w worku foliowym napełnionym w ½ części wodą i w ½ części tlenem, lub w zbiorniku, pojemniku, kontenerze z wodą zapewniającym bezpieczeństwo i odpowiednią przestrzeń. Optymalna temperatura wody przy pobieraniu próbek ryb: VHS 14oC, IHN 14oC, SVC 18oC, IPN 14oC
    • czas transportu ryb żywych do 6 godz.
  2. Ryby uśmiercone – bezpośrednio po odłowieniu uśmierca się i umieszcza w odpowiednim izolowanym pojemniku (termo torba lub pojemnik styropianowy) z lodem lub z wkładami chłodzącymi.
    • czas transportu ryb uśmierconych do 12 godz.
    • temperatura transportu nie powinna przekraczać 10oC
  3. Każda próbka powinna być oddzielnie zapakowana i trwale oznakowana zgodnie z pismem przewodnim w celu ich właściwej identyfikacji.

Uwaga: Ryby nie mogą być zamrożone. Do badań wirusologicznych nie nadają się ryby, które usnęły w stawie oraz z objawami rozkładu gnilnego.
Zabrania się dostarczania próbek ryb w opakowaniach papierowych i w warunkach niehumanitarnych.

Badanie chemiczne wody

Wykonywane oznaczenia znaczenia wybranych parametrów fizyko-chemicznych środowiska wodnego:

  1. żelazo Fe2+,3+
  2. tlen O2
  3. pH
  4. miedź Cu2+
  5. wapń Ca2+
  6. amoniak NH4+-
  7. chlor Cl2
  8. fosforany PO43-
  9. azotany NO3-
  10. azotyny NO2
  11. siarkowodór H2S
  12. twardość ogólna
  13. twardość węglanowa
  14. zasadowość w pH
  15. dwutlenek wegla CO2

Kryteria dotyczące wielkości pobranych próbek:

Do wykonania powyższych oznaczeń niezbędne jest minimum 500 ml wody. Wodę należy dostarczyć w szklanym lub plastikowym słoju lub butelce całkowicie wypełnionym wodą (naczynie wypełnione wodą do menisku wypukłego) i szczelnie zamkniętym.

Kryteria dotyczące transportu próbek:

Czas transportu maksymalnie 24 godz. od chwili pobrania. Jeżeli możliwości techniczne nie pozwolą to przechowywać w temperaturze chłodziarki 2-4 °C
Każda próbka powinna być oddzielnie zapakowana i trwale oznakowana zgodnie z pismem przewodnim w celu ich właściwej identyfikacji.

Badania parazytologiczne i mykologiczne

Badania parazytologiczne wykonuje się w celu stwierdzenia obecności pasożytów wewnętrznych i zewnętrznych w badanym materiale i określenia ich przynależności gatunkowej lub rodzajowej.

Badania mykologiczne wykonuje się w celu stwierdzenia obecności grzybów chorobotwórczych w badanym materiale i określenia ich przynależności gatunkowej lub rodzajowej oraz oznaczenia wrażliwości na chemioterapeutyk wyrażony strefą zahamowania wzrostu.

Kryteria dotyczące wielkości pobranych próbek parazytologicznych:

  1. Próbka kału do badań koproskopowych w kierunku pasożytów wewnętrznych, metodą flotacji i dekantacji
    - wielkość pobranej próbki od 3 - 10gramów:
    1. dla kału końskiego, bydlęcego i świńskiego - wielkość małego jaja kurzego,
    2. dla kału owczego - wielkość orzecha włoskiego i zawierać 5-6 grudek,
    3. dla kału zwierząt futerkowych i innych - wielkość orzecha włoskiego.
  2. Próbka moczu od zwierzęcia podejrzewanego o pasożyty układu moczowego, o objętości około 15 ml.
  3. Próbka śluzu, wymaz z tchawicy i nosa w kierunku pasożytów płuc i górnych dróg oddechowych, zawiesić w roztworze fizjologicznym w probówkach.
  4. Próbka krwi w probówkach ok. 1 ml z dodatkiem antykoagulantu lub 4-5 prawidłowo wykonanych rozmazów krwi od jednego zwierzęcia.
  5. Próbka materiału do pośmiertnego badania zwierząt na obecność pasożytów:
    1. małe zwierzęta - dostarczyć do sekcji parazytologicznej w stanie nienaruszonym;
    2. od dużych i średnich zwierząt - wycinki 10x10 cm mięśni i narządów wewn. chorobowo zmienionych.
  6. Próbka dojrzałych pasożytów lub ich postacie larwalne do badań taksonomicznych w postaci świeżej lub w postaci utrwalonej w płynach konserwujących.
  7. Próbka zeskrobin skórnych, fragmentów skóry i jej wytworów w kierunku pasożytów zewnętrznych powinna pokrywać ok. 2 cm2 powierzchni dna pojemnika.
  8. Próbka czerwiu trutowego lub pszczelego, plastry posiadające minimum 100 zasklepionych komórek.
  9. Próbka 200 – 300 pszczół z ula pobrana z ostatnich trzech plastrów z czerwiem niezasklepionym.
  10. Próbka całego osypu pszczelego pobrana z dna ula (dennicy).

Kryteria dotyczące wielkości pobranych próbek mykologicznych:

  1. Próbka zeskrobin skórnych i wymazy ze skóry i jej wytworów pobrane z miejsc chorobowo zmienionych na pograniczu skóry chorej i zdrowej (materiał powinien pokrywać ok. 2 cm2 powierzchni dna pojemnika).
  2. Próbka mleka - wydzieliny gruczołu mlekowego pobrane do jałowych pojemników w ilości ok. 10 ml.
  3. Próbka - wymaz i wycinki z narządów w kierunku grzybic narządowych.
    1. małe zwierzęta przesyła się w całości.
    2. od zwierząt średnich i dużych pobiera się wycinki zmienionych narządów.
  4. Próbka kilku przerośniętych grzybnią pszczół lub fragment zmienionego plastra.

Kryteria dotyczące transportu próbek do badań parazytologicznych i mykologicznych:

  1. Próbki kału, zeskrobin skórnych, skóry i jej wytworów należy umieszczać osobno w opakowaniach jednorazowego użytku (pojemniki i torebki polietylenowe, słoje szklane). Próbki kału powinny zostać przesłane do laboratorium w dniu pobrania, możliwie jak najszybciej, aby nie dopuścić do rozwoju form pasożytniczych, w razie konieczności należy je przechowywać w lodówce w temp. 4 -8 °C.
  2. Próbki moczu, śluzu, krwi pobrane do jałowych pojemników, dostarczyć do badania w ciągu 24 godzin.
  3. Próbki wydzieliny gruczołu mlekowego pobrane do jałowych pojemników wysłać do pracowni tego samego dnia, temperatura transportu nie powinna przekraczać 10°C.
  4. Próbki czerwiu i pszczół należy przechowywać i transportować w papierowym opakowaniu, niesprzyjającym rozwojowi pleśni, nalepiej w temperaturze poniżej 0°C.
  5. Zwłoki zwierząt ze względu na możliwość zakażenia ludzi, muszą być właściwie opakowane - całe zwierzęta w workach foliowych, a narządy wewnętrzne w słoikach lub workach foliowych.

Informacje dotyczące wszystkich próbek

Dokumentacja dotycząca próbki:

Do każdej próbki powinno być dołączone pismo przewodnie (zlecenie na wykonanie badania jest dostępne w Punkcie Przyjęcia Próbek lub do pobrania z naszej strony internetowej) wskazujące między innymi:

  • właściciela zwierzęcia
  • zleceniodawcę, jeśli jest inny niż właściciel
  • płatnika za badanie, jeśli jest inny niż właściciel
  • adres, na który wysłać sprawozdanie z badań
  • kierunki (choroby), w jakich ma być wykonane badanie
  • identyfikacja zwierzęcia, rodziny pszczelej, od których pobrano próbkę
  • datę pobrania próbki
  • inne informacje podane na zlecenie

Sprawozdania z badań

Czas wykonania badania w zależności od zleconego rodzaju i kierunku od 1 do 21 (badanie wirusologiczne ryb) dni
Sprawozdania z badań są wysyłane w jednym egzemplarzu zgodnie z dyspozycją zawartą w piśmie przewodnim / zleceniu. Każdy dodatkowy egzemplarz sprawozdania podlega opłacie zgodnie z cennikiem.
Wysyłka sprawozdania z badań e-mailem, faksem możliwa jest wyłącznie po wcześniejszym opłaceniu badań.

W przypadku wszelkich pytań prosimy o kontakt z Pracownią Chorób Ryb i Badań MykologicznoParazytologicznych ZHW w Bydgoszczy
tel. 52/339-82-16
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Wersja PDF(do wydrukowania)